Wydawca treści
Obszary Natura 2000
Celem działania europejskiej sieci obszarów chronionych Natura 2000 jest powstrzymanie wymierania zagrożonych roślin i zwierząt oraz ochrona różnorodności biologicznej na terenie Europy. Do wdrożenia sieci zobowiązane są wszystkie kraje Wspólnoty.
Sieć Natura 2000 tworzą dwa typy obszarów:
- obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO), wyznaczone do ochrony populacji dziko występujących ptaków,
- specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO), chroniące siedliska przyrodnicze i gatunki roślin i zwierząt.
Podstawą wyznaczania obszarów Natury 2000 są kryteria naukowe.
Większość obszarów naturowych powstała na terenach leśnych. Stanowią one 40 proc. gruntów w zarządzie PGL LP, zajmują ponad 2,8 mln ha.
Obszar specjalnej ochrony OSO Natura 2000 Dolina Dolnej Wisły (kod obszaru PLB040003) został zaliczony w listopad 2004 roku do wykazu OSO na podstawie Dyrektywy 79/409/EWG (tzw. Dyrektywy Ptasiej) obejmuje powierzchni 33559 ha znajduje si w województwach kujawsko-pomorskim oraz pomorskim.
Przedmiotem ochrony są tu gatunki ptaków wymienione w załączniku I Dyrektywy Ptasiej. Dolina stanowi teren lęgowy dla około 180 gatunków ptaków, a także bardzo ważną ostoję dla ptaków migrujących i zimujących.
Dla powyższego obszaru w 2015 roku ustanowiono plan zadań ochronnych, który został w 2017 roku znowelizowany.
Obszar Dybowska Dolina Wisły chroni 11 typów chronionych siedlisk nadrzecznych oraz związanych z nimi gatunków roślin i zwierząt. W Dolinie notowano m.in. 23 gatunki ptaków wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej a także niektóre gatunki zwierząt wymienionych w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej (bóbr europejski, wydra europejska, kumak nizinny, minóg rzeczny, łosoś szlachetny, boleń, a także czerwończyk nieparek).
Dla powyższego obszaru w 2014 roku ustanowiono plan zadań ochronnych, który został w 2015 roku znowelizowany.
Leniec w Chorągiewce (kod obszaru PLH 040044). Na terenie Nadleśnictwa Cierpiszewo zajmuje powierzchnię 6,31 ha. Stanowisko leńca obejmuje 17 odrębnych skupień, ciągnących się wzdłuż poboczy starej szosy w kompleksie borów sosnowych, pomiędzy szosą a ścianą lasu. Jest to jedno z liczniejszych w regionie kujawsko-pomorskim stanowisk leńca bezpodkwiatkowego. Spotyka się tu również cenne murawy psammofilne i kserotermiczne, a także fragmenty wrzosowisk.
Dla powyższego obszaru w 2016 roku ustanowiono plan zadań ochronnych.
Najnowsze aktualności
Nowe rezerwaty w Nadleśnictwie Rytel
Nowe rezerwaty w Nadleśnictwie Rytel
Zarządzeniami Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku, z dnia 4 grudnia 2024 r. (Dz.U. Województwa Pomorskiego, poz. 5247 i 5248), utworzone zostały na terenie Nadleśnictwa Rytel dwa rezerwaty przyrody – „Jezioro Żabionek” (12,62 ha) i „Jezioro Sosnówek” (8,59 ha), których rodzaj określono jako „wodne” (W).
Ze względu na dominujący przedmiot ochrony są rezerwatami biocenotycznymi i fizjocenotycznymi (PBf), biocenoz naturalnych i półnaturalnych (bp), a ze względu na główny typ ekosystemu: wodnymi (EW), jezior oligotroficznych (jo). Obydwa zbiorniki są charakterystycznymi dla Borów Tucholskich, niewielkimi jeziorkami wytopiskowymi zlokalizowanymi na sandrze, otoczonymi drzewostanami sosnowymi sztucznego pochodzenia. Rezerwaty leżą w granicach Zaborskiego Parku Krajobrazowego, w otulinie Parku Narodowego „Bory Tucholskie”, w obszarach Natura 2000: Sandr Brdy PLH220026 i Wielki Sandr Brdy PLB220001.
Same jeziorka były dotychczas użytkami ekologicznymi: J. Żabionek - 6,53 ha, a J. Sosnówek – 4,40 ha. Obejmowane tą formą ochrony przyrody Rozporządzeniem Nr 64/97 Wojewody Bydgoskiego z dn. 30.10.1997 r. były wówczas w zarządzie Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Obecnie znajdują się w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe – Nadleśnictwa Rytel. W obowiązującym Planie Urządzenia Lasu na lata od 2020 do 2029, wyznaczono wokół nich strefy buforowe szerokości od 40m – 100 m, które, jako „drzewostany referencyjne”, nadleśnictwo wyłączyło z użytkowania gospodarczego. Powierzchnie te zostały teraz objęte ochroną rezerwatową. W celu zabezpieczenia przed zagrożeniami zewnętrznymi, dla obydwu rezerwatów wyznaczono otulinę, która wynosi odpowiednio 15,96 ha oraz 18,39 ha.
Oligotroficzne, miękkowodne Jezioro Sosnówek, na podstawie badań prowadzonych od 2009 roku, zakwalifikowane zostało do siedliska 3110 – jeziora lobeliowe i oceniono jego reprezentatywność w ramach tego siedliska na doskonałą (A). Woda jeziorka jest kwaśna, uboga w sole mineralne, o przezroczystości do 8 m. Występuje w nim liczna populacja lobelii jeziornej (Lobelia dortmanna) i poryblina jeziornego (Isoetes lacustris). Jako cenna flora tego zbiornika wymieniany jest również torfowiec ząbkowany (Sphagnum denticulatum), który występuje wraz z innymi torfowcami nie tylko na brzegach, ale także na dnie jeziorka, do 5-7m głębokości.
Trofia Jeziora Żabionek jest wyraźnie wyższa niż Jeziora Sosnówek. Woda ma odczyn kwaśny, zabarwienie żółtawe, a jej przezroczystość sięga 2 m. Charakterystycznymi roślinami litoralu tego zbiornika są: turzyca nitkowata (Carex lasiocarpa), turzyca dzióbkowata (Carex rostrata), turzyca sztywna (Carex elata), ponikło błotne (Eleocharis palustris) oraz sit drobny (Juncus bulbosus). W wodzie, wzdłuż brzegów rosną rozległe płaty grążela żółtego (Nuphar lutea).
Łączna powierzchnia rezerwatów w Nadleśnictwie Rytel wynosi obecnie 85,21 ha. W niedalekim sąsiedztwie nowo utworzonych rezerwatów oraz rezerwatu „Moczadło”, powołanego do życia w 2010 r., projektowane jest utworzenie jeszcze jednego rezerwatu wodnego – „Jezioro Długie”. Byłby to piąty rezerwat na terenie Nadleśnictwa Rytel.
