Asset Publisher
Hodowla lasu
Hodowla lasu to jeden z podstawowych działów gospodarki leśnej, którego zadaniem jest opieka i pomoc w rozwoju drzewka od nasiona do ogromnego drzewa. U podstaw tej sfery działalności stoi wielowiekowa obserwacja lasu i procesów w nim zachodzących przeprowadzona przez pokolenia leśników.
W każdym etapie rozwoju drzewostanu naśladujemy podpatrzone naturalne procesy występujące w przyrodzie.
Na początku ustalamy, jakie na konkretnej powierzchni mają rosnąć drzewa zależnie od gleby i siedliska oraz jak je rozlokować wykorzystując topografię terenu (np. niewielkie zagłębienia, wzniesienia i ich ekspozycję) otoczenie powierzchni oraz zaobserwowane zjawiska meteorologiczne.
Do sadzenia wykorzystujemy sadzonki drzew wyhodowane z miejscowych źródeł nasion, najlepiej przystosowanych do lokalnych warunków środowiska oraz posiadające najbardziej korzystne cechy dla gospodarki leśnej. W tym celu mamy wytypowane gospodarcze drzewostany nasienne, z których pozyskiwane są nasiona przeznaczone do wyhodowania sadzonek na szkółce leśnej, w Nadleśnictwie Cierpiszewo mieści się ona na terenie Leśnictwa Osiek.
Przed posadzeniem sadzonki z wyprzedzeniem przygotowujemy glebę. Obecnie wykorzystujemy do tego rodzaju prac pług leśny i frezę leśną. Praca tym ostatnim urządzeniem zapewnia dostarczenie maksymalnej ilości składników odżywczych z próchnicy dla rozpoczynającej swój rozwój sadzonki w całkiem obcym dla niej środowisku. Wiosną szybko przesadzamy drzewa leśne wyhodowane w szkółce w miejsca przygotowanej gleby. Pośpiech wynika z tego, że przesadzanie możemy rozpocząć dopiero wtedy, kiedy rozmarznie ziemia, gdy sadzonki pozostają w zimowym uśpieniu, oraz żeby zapewnić najlepsze warunki startowe dla małych drzewek.
Po posadzeniu troszczymy się o młody las. Sadzonki muszą wygrać wyścig o światło z rosnącymi wokół roślinami (zwykle trawami). Pomagamy im w tym, pielęgnując uprawy - wykaszając bądź zwalczając chemicznie trawy, spulchniając glebę wokół sadzonek.
W wyniku naturalnych czynników część młodych drzewek zamiera, pozostawiając puste powierzchnie, które trzeba ponownie obsadzić nowymi sadzonkami. Prace te nazywane są poprawkami.
W toku wzrostu drzewek wykonujemy szereg prac prowadzących do dalszego rozwoju uprawy. Wówczas prowadzimy zabieg zwany czyszczeniem wczesnym polegający na wykonaniu czynności mających na celu uzyskanie pożądanego składu gatunkowego i szybkiego zwarcia miedzy drzewami. Następuje szybki wzrost drzew i dochodzi do konkurencji o wszystkie składniki pokarmowe. Jest to moment, kiedy zaczynamy wykonywać zabieg zwany czyszczeniem późnym, podczas którego usuwamy drzewka chore, wadliwe, obumierające i obumarłe.
Wraz z dojrzewaniem drzewostanu zmieniają się zabiegi wykonywane przez nas. Kolejnym zabiegiem jest trzebież, podczas której usuwamy drzewa zamierające lub zagrażające, drzewom najlepszym (tzw. dorodnym), które w przyszłości stanowić będą piękny docelowy drzewostan.
Czasami w celu poprawy istniejących warunków sadzimy na tym etapie rozwoju dodatkowe sadzonki, w przyszłości wzbogacą one różnorodność gatunkową, hodowlaną i estetyczną docelowego drzewostanu. Nazywa się to wprowadzaniem podszytu lub drugiego piętra.
W taki sposób hodowany drzewostan dojrzewa i przychodzi czas na zmianę generacji. Wycinamy dorosłe osobniki a na ich miejsce sadzimy młode drzewka wyhodowane w szkółce. Historia się powtarza tak jak w naturze. Nasza działalność jest tylko naśladownictwem naturalnego cyklu przyrody, który czasami przyspieszamy.
Asset Publisher
Lasy Państwowe na 28. Pikniku Naukowym: gdzie nauka spotyka naturę
Lasy Państwowe na 28. Pikniku Naukowym: gdzie nauka spotyka naturę
W sobotę, 10 maja 2025 roku, warszawski PGE Narodowy ponownie zamienił się w prawdziwe centrum naukowych odkryć, pasji i edukacyjnej zabawy. Tegoroczna, 28. edycja Pikniku Naukowego Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik odbyła się pod hasłem „Ale Kosmos!”. Wśród ponad 150 instytucji, które zaprezentowały swoje osiągnięcia i pomysły na popularyzację wiedzy, nie mogło zabraknąć Lasów Państwowych — obecnych z rozbudowanym, zielonym stoiskiem w Rodzinnej Strefie Nauki.
To właśnie pod numerem B29 odwiedzający mogli przenieść się z miejskiego zgiełku do świata leśnych tajemnic, edukacyjnych odkryć i fascynujących spotkań z przyrodą. Pracownicy nadleśnictw z terenu Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu, przygotowali bogaty program atrakcji dla dzieci, młodzieży i dorosłych, łączący nowoczesne technologie z szacunkiem do tradycji leśnych.
Kosmiczna technologia... w służbie lasów
Jedną z głównych atrakcji, która przyciągała uwagę już z daleka, była możliwość odbycia wirtualnego lotu dronem nad lasem. Uczestnicy mogli spojrzeć na zadrzewienia z perspektywy ptaka i przekonać się, jak współczesne technologie — w tym bezzałogowe statki powietrzne — wspierają codzienną pracę leśników. Obraz na ekranach, komentarze specjalistów i możliwość zadawania pytań czyniły to doświadczenie nie tylko ciekawym, ale też pouczającym.
— Ludzie często nie zdają sobie sprawy, jak bardzo złożona i technologicznie zaawansowana potrafi być gospodarka leśna — mówił Konrad z Nadleśnictwa Rytel, prezentując sprzęt używany do monitoringu lasów i reagowania na zagrożenia. — Piknik Naukowy to świetna okazja, by to pokazać.
Budki lęgowe, mikroskopy i tajemnice ściółki
Nie zabrakło również atrakcji angażujących najmłodszych. Wielkim powodzeniem cieszyły się warsztaty z budowania budek lęgowych dla ptaków. Dzieci, pod okiem leśników i edukatorów, własnoręcznie tworzyły konstrukcje, które będzie można zawiesić w przydomowych ogródkach czy na drzewach w parkach. Podczas pracy dowiadywały się, jakie gatunki korzystają z takich schronień i jak wielką rolę pełnią w miejskim i wiejskim ekosystemie.
Kolejną fascynującą strefą była ta, w której zaglądano w mikrokosmos leśnej ściółki. Przy pomocy mikroskopów można było odkrywać życie owadów, pajęczaków i mikroorganizmów, które budują niewidzialny, ale niezwykle istotny fundament lasu. Dla wielu była to pierwsza okazja, by zobaczyć na własne oczy mieszkańców świata, który zazwyczaj umyka ludzkiej uwadze.
Leśnicy edukatorzy — rozmowy, opowieści i inspiracje
Warto podkreślić, że stoisko Lasów Państwowych to nie tylko atrakcje i zabawa, ale także rzetelna edukacja. Leśnicy opowiadali o swojej pracy, wyzwaniach związanych z ochroną bioróżnorodności, zagrożeniach wynikających z działalności człowieka i zmian klimatycznych. Rozmowy te często przeradzały się w inspirujące debaty, a dzieci wychodziły z nowymi marzeniami o zawodzie leśnika.
— Cieszy nas, że tak wiele osób chce dowiedzieć się, jak wygląda nasza codzienność. Edukacja przyrodnicza to dziś jeden z filarów naszej działalności — zaznaczała Amelia z Nadleśnictwa Osie.
Zielony przekaz dla przyszłości
Udział Lasów Państwowych w Pikniku Naukowym to przykład przemyślanej obecności instytucji publicznych w przestrzeni edukacyjnej. Prezentacja narzędzi, metod pracy i wiedzy przyrodniczej w formie dostępnej, rodzinnej i angażującej, buduje pozytywny wizerunek lasów jako dobra wspólnego i ważnego elementu środowiska.
Tysiące osób, które odwiedziły stoisko Lasów Państwowych, nie tylko wyniosły z niego garść wiedzy, ale też przekonanie, że przyroda — także ta kosmicznie bliska — może być źródłem fascynacji, refleksji i codziennego szacunku.
