Wydawca treści Wydawca treści

Pomniki przyrody

Pomniki przyrody to zwykle pojedyncze okazy przyrody ożywionej bądź nieożywionej. Najczęściej występującymi w lasach pomnikami przyrody są najstarsze i największe drzewa. W 2012 r. mieliśmy ich w całej Polsce już prawie 11 tys., z czego 8,5 tys. stanowiły właśnie drzewa.

Na terenie Nadleśnictwa Cierpiszewo za pomniki przyrody uznano 20 drzew, w tym 5 pojedynczych i 4 grupy drzew. Najliczniej reprezentowane są dęby szypułkowe - 10 szt., pozostałe to modrzewie europejskie - 5 szt., lipy drobnolistne - 2 szt.,  Topola biała - 1 szt. oraz duma Nadleśnictwa Cierpiszewo - 2 zrośnięte sosny.


Krzywy Dąb

Najciekawszym pomnikiem przyrody na naszym terenie, o historii splecionej z historią naszego kraju jest „Krzywy Dąb”.

PUNKT KONTAKTOWY
Dla sprawnej orientacji w zwartym kompleksie leśnym wybiera się miejsca charakterystyczne. Nie wiedzieć czemu, taką rolę przypisano jednemu z naszych pomnikowych dębów, który co prawda jest okazały i majestatyczny w swym wyglądzie, ale niczym się nie wyróżnia się z pozostałych.
Dąb, o którym mówimy to „Krzywy Dąb" – rosnący w Obrębie Zawiszyn na skrzyżowaniu dróg. Jest rzeczą niebywałą, że stanowi on punkt kontaktowy w okresie grzybobrania dla kilkuset czy nawet tysięcy mieszkańców zarówno Torunia, Bydgoszczy i Inowrocławia, nie wliczając  oczywiście przewoźników drewna w całym roku. Stary pomnikowy dąb jak wiele tych drzew naszym kraju kryje swoje tajemnice, z których część niestety dotyczy ludzkich tragedii z okresów wojen.
Mimo również tej mrocznej strony warto jednak zapamiętać, że przysłowiowa „warszawska rotunda" czy „toruński Kopernik" w Nadleśnictwie Cierpiszewo to skrzyżowanie z „Krzywym Dębem".

ŚWIADEK
Świat ludzkich działań trwa nieustannie. Powstają koncepcje i ich realizacje, odkrycia, prace, pomysły i wizje. Ktoś widzi i słyszy przestrzeń, ktoś inny tylko swoją głowę.
Zdarza się niestety często tak, że ci ostatni tworzą historię. Taką, której już nigdy nie można zapomnieć. Zapatrzeni w siebie budują spektakl własnej bezradności wobec ogromu świata, angażując niemych świadków swych poczynań- drzewa. Pokolenia się zmieniają i z przyczyn naturalnych jesteśmy w gronie osób, które tylko coś gdzieś słyszały. Trudno jest sobie wyobrazić obrazy, które zmieniają nas na zawsze, a przecież stanowią o naszej tożsamości.
Teren nadleśnictwa nie jest jakimś wyjątkowym miejscem w aspekcie przebiegu ubiegłego stulecia, a w szczególności tragicznych lat wojennych. Duże obszary leśne z okalającymi je bogatymi wsiami, w większości złożone z ludności niemieckiej z niewielkim udziałem ludności polskiej z dnia na dzień stały się miejscem, gdzie najlepszym sposobem na życie była zasada – nic nie widzieć, nie słyszeć i najważniejsze nie czuć.
Tam gdzie jest to możliwe, dzisiejsze społeczności dążą do upamiętnienia miejsc szczególnych dla tamtych czasów w jakikolwiek symboliczny sposób.
W zachodniej części nadleśnictwa znajduje się miejsce wyjątkowe, nie tylko z uwagi na ciekawe walory przyrodnicze. Jest to miejsce o symbolicznym wręcz wymiarze. Na rozstajach dróg, na granicy pól i lasów rośnie kilkusetletni dąb, nazywany z uwagi na swoje szczególne cechy wyglądu, „Krzywym Dębem". Na dzisiaj rozstaje z „Krzywym Dębem" są chyba najbardziej znane jako punkt kontaktowy, dla blisko kilku tysięcy przybyszów odwiedzających lasy puszczy bydgoskiej, u której wrót stoi monstrualny dąb.

HISTORIA OCALONA OD ZAPOMNIENIA
Jednakże nie zawsze tak było. Kilka lat temu napotkane starsze małżeństwo, które przyjechało tutaj z Niemiec, opowiadało, że jako dzieci bawili się tutaj na łące. Kwiaty rosły tak jak dzisiaj, zapach lasu pewnie był taki sam. Ich dzieciństwo to obraz łąki pod krzywym dębem.
Pachnąca nasionami traw sierpniowa łąka, jest jednak nie tylko idyllicznie wspomnianym miejscem, które pamięta małżeństwo z Niemiec.
Tutaj w sierpniu 1944 roku gestapo urządziło publiczną egzekucję dwóch pracowników leśnych, związanych z pomocą dla ruchu oporu. Cały spektakl popsuł jeden z zamordowanych, który zbiegł kilkaset metrów przed dębem i oprawcy musieli go zastrzelić, zamiast widowiskowo wieszać, co zrobili z drugim uwięzionym.
Patrząc na dąb przez pryzmat tak różnych obrazów, trudno widzieć to miejsce jednoznacznie.
Okazją do przywrócenia dawnych faktów do dzisiejszej świadomości, był jubileusz 50-lecia istnienia Koła Myśliwskiego „Fala", którego członkowie w porozumieniu z Nadleśnictwem postanowili opatrzyć to miejsce okolicznościowym kamieniem pamiątkowym i krzyżem ostatniej drogi zamordowanych. Trudno będzie obojętnie przejść teraz obok dębu, którego będą podziwiały jeszcze nasze dzieci i ich dzieci. Dla nich ten kamień i krzyż.
Świadomość człowieka stara się pamiętać wyłącznie rzeczy dobre, takie jak dziecięce miejsce zabaw.
Pamiętajmy jednak o tych sprawach, które są na drugim końcu skali, a wówczas zapach lasu może wydać się nam zupełnie inny.


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

„Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów (PPOŻ2)”

„Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów (PPOŻ2)”

Planowana realizacja modernizacji/budowy dwóch zbiorników czerpania wody.

Dla zapewnienia ochrony naszych lasów przed pożarami, Nadleśnictwo Cierpiszewo bierze udział w realizacji zadania pod nazwą  „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu  - zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów (PPOŻ2)”, które jest współfinansowane przez Fundusze Europejskie  na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko.

Głównym celem tego przedsięwzięcia jest poprawa sprawności systemu wczesnego ostrzegania, prognozowania oraz szybkiego reagowania na zagrożenia związane z pożarami lasów będących w zarządzie LP.

Na terenie Nadleśnictwa Cierpiszewo w ramach wyżej wymienionego projektu planujemy realizację dwóch zbiorników czerpania wody. Jeden z nich  znajduje się w leśnictwie Zielona. Zasadniczym celem przebudowy tego zbiornika jest uszczelnienie jego ścian i  doposażenie o  w studnię czerpną zapewniającą stały dostęp do wody w okresach suszy. Drugi, wybudowany zostanie
w leśnictwie Nieszawka. Wykonanie tego zbiornika jest konieczna ze względu na budowę drogi S10, która zmienia realne zasięgi oddziaływania aktualnej sieci punktów czerpania wody do celów przeciwpożarowych.

Innymi działaniami realizowanymi w ramach tego projektu na terenie Lasów Państwowych są:

  • budowa, przebudowa i remont dostrzegalni przeciwpożarowych,
  • budowa, modernizacja masztów, wspierających funkcjonowanie systemu do lokalizacji pożarów,
  • budowa i doposażenie stacji meteorologicznych,
  • zakup nowoczesnego sprzętu umożliwiającego identyfikację i lokalizację pożarów oraz doposażenie  punktów alarmowo-dyspozycyjnych (PAD),
  • zakup samochodów patrolowo-gaśniczych;
  • budowa, przebudowa i remont punktów czerpania wody.

Łącznie w Lasach Państwowych planowana jest realizacja:

  • 77 obiektów takich jak dostrzegalnie przeciwpożarowe, maszty przekaźnikowe, maszty METEO
  • 199 urządzeń typu systemy do lokalizacji pożarów, doposażenia PAD, stacje METEO, samochody patrolowo-gaśnicze
  • 151 punktów czerpania wody (wybudowanych, przebudowanych lub wyremontowanych)

Bezpośrednimi odbiorcami projektu są nadleśnictwa, w których użytkowane będą obiekty lub sprzęt, sfinansowane ze środków projektu. Innymi interesariuszami projektu będą podmioty, których zadaniem jest prowadzenie działań na rzecz ochrony przyrody lub nadzór nad obszarami chronionymi. Pośrednio z rezultatów projektu i wypracowanej wiedzy i doświadczeń korzystać będzie Straż Pożarna,  okoliczni mieszkańcy jak również ogół społeczeństwa.

Wartość projektu:

  • Całkowity koszt realizacji: 160 309 276,71 zł.
  • Kwota dofinansowania z UE: 92 927 299,99 zł

Planowany termin zakończenia projektu to 2028 r.