Wydawca treści Wydawca treści

Obiekty edukacyjne

Prowadzeniu edukacji leśnej służą przygotowane obiekty, ale każdy fragment lasu może być wspaniałą "leśną klasą".

Izba edukacyjna „Szkoła pod sosnami”

Obok siedziby nadleśnictwa w 2014 roku została oddana do użytku izba edukacyjna „Szkoła pod sosnami”. W izbie odbywa się wprowadzenie i podsumowanie zajęć terenowych odbywających się na ścieżce dydaktycznej. Obiekt służy do prowadzenia dłuższych kameralnych zajęć edukacyjnych w przypadku niesprzyjającej spacerom pogody, konkursów, prezentacji itp. Izba wyposażona jest w sprzęt multimedialny, „leśne” eksponaty oraz inne pomoce do prowadzenia zajęć.

Leśna ścieżka edukacyjna "Podtoruńskie bory"

Spacer w otoczeniu szumiących sosen, brzóz, a przede wszystkim w ciszy, to doskonała alternatywa dla zgiełku i gwaru wielkiego miasta.
Dlatego Nadleśnictwo Cierpiszewo obok swojej siedziby przy ulicy Sosnowej 42 w Cierpicach przygotowało ścieżkę edukacyjną "Podtoruńskie bory". Trasa ma kształt pętli, a więc wycieczkę zaczynamy i kończymy w tym samym miejscu. Długość trasy – ok. 2,4 km - nie sprawi kłopotu zarówno dzieciom jak i bardziej doświadczonym turystom.

Na trasie przygotowano 7 tablic, które zawierają informacje o lesie i pracy leśnika:

  • Nadleśnictwo Cierpiszewo
  • Leśna remiza
  • Odnowienie lasu
  • Dokarmianie zwierzyny
  • Pielęgnowanie lasu
  • Budki lęgowe
  • Wielki pożar

Szczególnym punktem na naszej ścieżce jest głaz upamiętniający ogromny pożar lasu z 1992 roku. Ogromny z tego względu, że spaleniu uległo wówczas prawie 3 tys. ha lasu. Nadleśnictwo Cierpiszewo za wysiłek i nowatorskie podejście w odnowienie pogorzeliska zostało w 1998 roku uhonorowane tytułem Lidera Polskiej Ekologii, a więc jest się czym chwalić!

Bardzo łatwo jest do nas dotrzeć. Przy bramie nadleśnictwa, a więc na początku naszej ścieżki znajduje się przystanek autobusów Arriva Sp. z o.o., którymi mieszkańcy Torunia i okolic mogą przybyć, np. z Placu Rapackiego, w niespełna pół godziny. Po przejściu całej trasy wracamy w to samo miejsce, a kursujący co 30 minut autobus zabierze nas z powrotem do Torunia.
 

Polany przy osadzie leśnej Dybowo

Miejsce to może być wykorzystywane do edukacyjnych zajęć terenowych, szczególnie dla grup, które mają trudności z pokonaniem dłuższych tras (przedszkolaki, osoby starsze, niepełnosprawni). Może służyć również za miejsce podsumowania zajęć ze względu na możliwość rozpalenia ogniska.

Las - najwspanialszy obiekt edukacyjny
Najlepszym obiektem edukacji leśnej jest oczywiście las. Przewodnikiem po nim będzie miejscowy leśnik. Mimo ubogich siedlisk i dość jednolitych lasów można w Nadleśnictwie Cierpiszewo znaleźć miejsca, które "zilustrują" prawie każdy leśny temat.


 


Polecane artykuły Polecane artykuły

Powrót

Historia (nadleśnictwa)

Historia (nadleśnictwa)

Obszar Puszczy Bydgoskiej należał do połowy XIV w. do książąt kujawskich, a następnie królów polskich, tworząc tzw. "Bydgoskie Bory Królewskie". Słaba urodzajność gleb, położonych na największym obszarze wydm śródlądowych w Polsce uchroniła opisywany teren przed wylesieniem pod uprawę rolną.

Po rozbiorach lasy zarządzane obecnie przez Nadleśnictwo Cierpiszewo przejęte zostały przez administrację pruską. Z będącego w posiadaniu Nadleśnictwa tłumaczenia wyjątków z "Historii rozwoju gospodarczego i kulturalnego Powiatu Inowrocław do roku 1911" wykonanego przez Mariusza Heidingera wynika, że nadleśnictwa Cierpice/Schirpitz i Wódek/Wodeck powstały po Kongresie Wiedeńskim w roku 1815.
Najstarsze dokumenty, jakimi obecnie dysponuje archiwum Nadleśnictwa pochodzą z roku 1815. W pierwszej połowie XIX w. dokonano podziału przestrzennego na kwadratowe (podzielone później na dwie części) oddziały i ostępy. W drugiej połowie tegoż wieku prowadzono porządkowanie stanu lasu, którego elementem były odnowienia sztuczne. Pierwsze urządzanie lasu wykonano w 1845 roku.
Po uzyskaniu niepodległości podjęto działania w celu ujednolicenia ustawodawstwa leśnego i organizacji lasów. Nadleśnictwa Cierpiszewo i Osiek Wielki powstałe na bazie omawianych wyżej funkcjonowały najpierw w ramach Dyrekcji Lasów Państwowych w Bydgoszczy, a od 1932 roku zostały zaliczone do DLP Poznań. Jednocześnie w 1933 roku nazwa nadleśnictwa Osiek Wielki została zmieniona na Osiek.

1935 r. „Ziemia z Osieka na kopiec w Sowińcu” (oryginalny podpis zdj.) - w jasnym płaszczu Nadleśniczy Eugeniusz Bicz

Po II wojnie światowej, z dniem 01.10.1945 r. na terenie DLP w Toruniu istniało 40 nadleśnictw, wśród których znalazły się Cierpiszewo i Osiek. Obydwa te nadleśnictwa w  1953 r. znalazły   się w Rejonie Lasów Państwowych Toruń Południe należącym do Bydgoskiego Okręgu Lasów Państwowych w Toruniu. W roku 1961 nazwa nadleśnictwa - Osiek została zmieniona na Zawiszyn.Z dniem 01.01.1973 r. połączono szereg nadleśnictw - z połączenia Nadleśnictw: Cierpiszewo, Solec i Zawiszyn powstało Nadleśnictwo Cierpiszewo, które w 1981 r. zmieniło nazwę na Solec Kujawski.

Nadleśnictwo Cierpiszewo w obecnych granicach reaktywowano z dniem 3 stycznia 1994 roku na mocy Zarządzenia Nr 90 Ministra Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Utworzone zostało z obrębów Cierpiszewo i Zawiszyn należących dotąd do trzyobrębowego Nadleśnictwa Solec Kujawski (dawny Wodek lub Wodeck - patrz zdjęcie).

Intensywna gospodarka leśna, prowadzona w XIX i pocz. XX w., związana z chęcią maksymalizacji zysku doprowadziła do powstania wielkopowierzchniowych monokultur sosnowych, co pociągnęło za sobą występowanie znacznych rozmiarów gradacji szkodników pierwotnych i pożarów. Przytoczone wcześniej, tłumaczone z języka niemieckiego, źródło historyczne podaje, że "(...)tylko w rewirze Wódek w roku 1780 około 4 500 mórg, a w latach 1809 do 1815 około 18 475 mórg zostało zniszczonych przez pożary (...)" (nowy mórg pruski - 2500 m2). Problemy te aktualne są do tej pory. Cyklicznie pojawia się konieczność zwalczania szkodników pierwotnych na powierzchni kilkuset, a nierzadko kilku tysięcy hektarów.

Wielki pożar

Kamień upamiętniający pożar lasu i wysiłek odnowienia pożarzyska

Wszyscy pamiętamy też pożar z dnia 10 sierpnia 1992 roku, kiedy to spłonęło 2400 ha drzewostanów w obrębie Cierpiszewo ówczesnego Nadleśnictwa Solec Kujawski i 600 ha w obrębie Gniewkowo Nadleśnictwa Gniewkowo.

Nadleśnictwo Cierpiszewo za nowatorskie podejście do problemu odnowienia pożarzyska zostało w 1998 roku wyróżnione tytułem Lidera Polskiej Ekologii.

To wielkie pożarzysko po uprzątnięciu, celem wzbogacenia biocenozy leśnej jak i naturalnego ograniczenia powierzchni ewentualnych pożarów, odnowiono, oprócz sosny, w znaczącym udziale brzozą oraz dębem (bezszypułkowym i czerwonym) i klonem. Wystarczyła jednak jedna bezśnieżna, mroźna zima, aby wyeliminować dęby i klony ze składu upraw. Z przytaczanego źródła historycznego dowiadujemy się jednak, że nie jesteśmy pierwszym pokoleniem leśników, które myślało o wprowadzaniu na tych terenach gatunków innych niż sosna: "(...)Od dziesięcioleci podejmowane próby z dębem w rewirze Wódek nie powiodły się." Istnieją jeszcze fragmenty drzewostanów dębowych z odnowienia sztucznego potwierdzających prawdziwość powyższego cytatu.

 

Panorama pożarzyska z 1992 roku (fot. DK)