Asset Publisher
Historia (nadleśnictwa)
Obszar Puszczy Bydgoskiej należał do połowy XIV w. do książąt kujawskich, a następnie królów polskich, tworząc tzw. "Bydgoskie Bory Królewskie". Słaba urodzajność gleb, położonych na największym obszarze wydm śródlądowych w Polsce uchroniła opisywany teren przed wylesieniem pod uprawę rolną.
Po rozbiorach lasy zarządzane obecnie przez Nadleśnictwo Cierpiszewo przejęte zostały przez administrację pruską. Z będącego w posiadaniu Nadleśnictwa tłumaczenia wyjątków z "Historii rozwoju gospodarczego i kulturalnego Powiatu Inowrocław do roku 1911" wykonanego przez Mariusza Heidingera wynika, że nadleśnictwa Cierpice/Schirpitz i Wódek/Wodeck powstały po Kongresie Wiedeńskim w roku 1815.
Najstarsze dokumenty, jakimi obecnie dysponuje archiwum Nadleśnictwa pochodzą z roku 1815. W pierwszej połowie XIX w. dokonano podziału przestrzennego na kwadratowe (podzielone później na dwie części) oddziały i ostępy. W drugiej połowie tegoż wieku prowadzono porządkowanie stanu lasu, którego elementem były odnowienia sztuczne. Pierwsze urządzanie lasu wykonano w 1845 roku.
Po uzyskaniu niepodległości podjęto działania w celu ujednolicenia ustawodawstwa leśnego i organizacji lasów. Nadleśnictwa Cierpiszewo i Osiek Wielki powstałe na bazie omawianych wyżej funkcjonowały najpierw w ramach Dyrekcji Lasów Państwowych w Bydgoszczy, a od 1932 roku zostały zaliczone do DLP Poznań. Jednocześnie w 1933 roku nazwa nadleśnictwa Osiek Wielki została zmieniona na Osiek.
Po II wojnie światowej, z dniem 01.10.1945 r. na terenie DLP w Toruniu istniało 40 nadleśnictw, wśród których znalazły się Cierpiszewo i Osiek. Obydwa te nadleśnictwa w 1953 r. znalazły się w Rejonie Lasów Państwowych Toruń Południe należącym do Bydgoskiego Okręgu Lasów Państwowych w Toruniu. W roku 1961 nazwa nadleśnictwa - Osiek została zmieniona na Zawiszyn.Z dniem 01.01.1973 r. połączono szereg nadleśnictw - z połączenia Nadleśnictw: Cierpiszewo, Solec i Zawiszyn powstało Nadleśnictwo Cierpiszewo, które w 1981 r. zmieniło nazwę na Solec Kujawski.
Nadleśnictwo Cierpiszewo w obecnych granicach reaktywowano z dniem 3 stycznia 1994 roku na mocy Zarządzenia Nr 90 Ministra Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Utworzone zostało z obrębów Cierpiszewo i Zawiszyn należących dotąd do trzyobrębowego Nadleśnictwa Solec Kujawski (dawny Wodek lub Wodeck - patrz zdjęcie).
Intensywna gospodarka leśna, prowadzona w XIX i pocz. XX w., związana z chęcią maksymalizacji zysku doprowadziła do powstania wielkopowierzchniowych monokultur sosnowych, co pociągnęło za sobą występowanie znacznych rozmiarów gradacji szkodników pierwotnych i pożarów. Przytoczone wcześniej, tłumaczone z języka niemieckiego, źródło historyczne podaje, że "(...)tylko w rewirze Wódek w roku 1780 około 4 500 mórg, a w latach 1809 do 1815 około 18 475 mórg zostało zniszczonych przez pożary (...)" (nowy mórg pruski - 2500 m2). Problemy te aktualne są do tej pory. Cyklicznie pojawia się konieczność zwalczania szkodników pierwotnych na powierzchni kilkuset, a nierzadko kilku tysięcy hektarów.
Wielki pożar
Wszyscy pamiętamy też pożar z dnia 10 sierpnia 1992 roku, kiedy to spłonęło 2400 ha drzewostanów w obrębie Cierpiszewo ówczesnego Nadleśnictwa Solec Kujawski i 600 ha w obrębie Gniewkowo Nadleśnictwa Gniewkowo.
Nadleśnictwo Cierpiszewo za nowatorskie podejście do problemu odnowienia pożarzyska zostało w 1998 roku wyróżnione tytułem Lidera Polskiej Ekologii.
To wielkie pożarzysko po uprzątnięciu, celem wzbogacenia biocenozy leśnej jak i naturalnego ograniczenia powierzchni ewentualnych pożarów, odnowiono, oprócz sosny, w znaczącym udziale brzozą oraz dębem (bezszypułkowym i czerwonym) i klonem. Wystarczyła jednak jedna bezśnieżna, mroźna zima, aby wyeliminować dęby i klony ze składu upraw. Z przytaczanego źródła historycznego dowiadujemy się jednak, że nie jesteśmy pierwszym pokoleniem leśników, które myślało o wprowadzaniu na tych terenach gatunków innych niż sosna: "(...)Od dziesięcioleci podejmowane próby z dębem w rewirze Wódek nie powiodły się." Istnieją jeszcze fragmenty drzewostanów dębowych z odnowienia sztucznego potwierdzających prawdziwość powyższego cytatu.
Asset Publisher
„Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów (PPOŻ2)”
„Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów (PPOŻ2)”
Planowana realizacja modernizacji/budowy dwóch zbiorników czerpania wody.
Dla zapewnienia ochrony naszych lasów przed pożarami, Nadleśnictwo Cierpiszewo bierze udział w realizacji zadania pod nazwą „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów (PPOŻ2)”, które jest współfinansowane przez Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko.
Głównym celem tego przedsięwzięcia jest poprawa sprawności systemu wczesnego ostrzegania, prognozowania oraz szybkiego reagowania na zagrożenia związane z pożarami lasów będących w zarządzie LP.
Na terenie Nadleśnictwa Cierpiszewo w ramach wyżej wymienionego projektu planujemy realizację dwóch zbiorników czerpania wody. Jeden z nich znajduje się w leśnictwie Zielona. Zasadniczym celem przebudowy tego zbiornika jest uszczelnienie jego ścian i doposażenie o w studnię czerpną zapewniającą stały dostęp do wody w okresach suszy. Drugi, wybudowany zostanie
w leśnictwie Nieszawka. Wykonanie tego zbiornika jest konieczna ze względu na budowę drogi S10, która zmienia realne zasięgi oddziaływania aktualnej sieci punktów czerpania wody do celów przeciwpożarowych.
Innymi działaniami realizowanymi w ramach tego projektu na terenie Lasów Państwowych są:
- budowa, przebudowa i remont dostrzegalni przeciwpożarowych,
- budowa, modernizacja masztów, wspierających funkcjonowanie systemu do lokalizacji pożarów,
- budowa i doposażenie stacji meteorologicznych,
- zakup nowoczesnego sprzętu umożliwiającego identyfikację i lokalizację pożarów oraz doposażenie punktów alarmowo-dyspozycyjnych (PAD),
- zakup samochodów patrolowo-gaśniczych;
- budowa, przebudowa i remont punktów czerpania wody.
Łącznie w Lasach Państwowych planowana jest realizacja:
- 77 obiektów takich jak dostrzegalnie przeciwpożarowe, maszty przekaźnikowe, maszty METEO
- 199 urządzeń typu systemy do lokalizacji pożarów, doposażenia PAD, stacje METEO, samochody patrolowo-gaśnicze
- 151 punktów czerpania wody (wybudowanych, przebudowanych lub wyremontowanych)
Bezpośrednimi odbiorcami projektu są nadleśnictwa, w których użytkowane będą obiekty lub sprzęt, sfinansowane ze środków projektu. Innymi interesariuszami projektu będą podmioty, których zadaniem jest prowadzenie działań na rzecz ochrony przyrody lub nadzór nad obszarami chronionymi. Pośrednio z rezultatów projektu i wypracowanej wiedzy i doświadczeń korzystać będzie Straż Pożarna, okoliczni mieszkańcy jak również ogół społeczeństwa.
Wartość projektu:
- Całkowity koszt realizacji: 160 309 276,71 zł.
- Kwota dofinansowania z UE: 92 927 299,99 zł
Planowany termin zakończenia projektu to 2028 r.