Asset Publisher Asset Publisher

Bezpieczna wyprawa do lasu

Wędrówka po lesie to w dzisiejszym, pełnym bodźców świecie może mieć wręcz znaczenie terapeutyczne. By tak się stało, musi być bezpieczna. Na co zwrócić uwagę, ruszając do lasu?

Naładowany telefon

Dziś, gdy niemal każdy ma w kieszeni smartfon, który lokalizuje nas w przestrzeni, przestajemy się obawiać, że gdziekolwiek zabłądzimy. Urządzenie musi jednak działać. Wybierając się w nieznany teren leśny, zadbajmy o to, by bateria była w pełni naładowana.

Telefon przyda się nie tylko do lokalizacji. Będzie niezbędny, by w razie trudnej sytuacji wezwać pomoc.

W lesie bywa różnie z zasięgiem sieci komórkowych. Jest słabszy w głębi kompleksów, w sezonie wegetacyjnym przy pełnym ulistnieniu, w zależności od pogody. Dlatego też w głębi lasu gorzej działają – albo nie działają wcale – internetowe aplikacje mapowe (Google Maps).

Sygnał GPS potrzebny do lokalizacji nie wymaga zasięgu telefonii komórkowej. Dlatego warto zainstalować aplikację mapową mBDL i mieć ze sobą wszystkie leśne mapy zawsze, niezależnie od zasięgu.

mBDL to Mobilny Bank Danych o Lasach, zasób o wiele bogatszy niż klasyczna mapa. Dzięki cyfrowym mapom poznamy wiek i gatunki drzew w konkretnych lokalizacjach. A nawet zakres prac, jakie zostały w nich zaplanowane, niezależnie od tego, czy las jest własnością państwa, gminy czy osoby prywatnej (ta informacja też tam będzie).

Od mankamentów towarzyszących elektronice wolna jest klasyczna papierowa mapa. W komplecie z kompasem ułatwi orientację i zabezpieczy przed zbędnym kluczeniem po leśnych drogach lub zabłądzeniem. Wiele nadleśnictw wydaje takie mapy.

Zgubiłem się w lesie. Jak próbować odnaleźć drogę?

Mimo możliwości, jakie daje współczesna technika, ludzie nadal gubią się w lasach. Co, gdy tak się stanie?

Przede wszystkim nie wpadajmy w panikę. Usiądź chwilę, zbierz myśli i przypomnij sobie opis terenu w którym jesteś. Warto wytężyć słuch, bo czasem słychać z daleka szum głównej drogi, pociąg lub odgłosy miasta. Wypatrywać charakterystycznych punktów terenu, jak linie wysokiego napięcia, gazociągi czy ślady użytkowania dróg – zwykle prowadzą do miejscowości lub dróg publicznych. W górach można podążać „z nurtem”, czyli iść wzdłuż potoku schodząc w dół, w ten sposób zwiększa się szansa dojścia do wioski lub drogi.

Jeśli masz działający telefon, ktokolwiek go odbierze, zada oczywiste pytanie: gdzie jesteś? Żeby odpowiedzieć coś więcej niż tylko „w ciemnym lesie”, postaraj się odnaleźć i wskazać konkretne szczegóły terenowe: ambona myśliwska, paśnik, znak lub tablica informacyjna, siatka ogrodzeniowa. Dla lokalnego leśnika to wiele mówiące szczegóły. Idealny do lokalizacji będzie słupek oddziałowy.

Lasy należące do państwa są zwykle podzielone na prostokątne oddziały. W przecięciu dróg, które są granicami oddziałów, w narożniku jednego z nich, znajdziesz kamienny słupek oddziałowy. Czarną farbą będą na nim wypisane numery oddziałów, ku którym zwracają się lica słupka. Te numery podane służbom ratunkowym czy leśnikowi pozwolą bezbłędnie zidentyfikować, gdzie jesteś. Leśnik może podpowiedzieć, w którą z dróg się skierować.

Słupek pozwoli z łatwością ustalić twoje położenie na leśnej mapie, gdzie zaznacza się oddziały. Gdy na słupku są numery czterech oddziałów, to narożnik pomiędzy dwoma najniższymi numerami wskazuje na ogół kierunek północny-zachód.

Leśnik perfekcyjnie zlokalizuje nas także na podstawie tabliczki (czerwonej w Lasach Państwowych) służącej do ewidencjonowania drewna. Znajdziemy tam dwa rzędy cyfr. Dolny to kod leśnictwa, górny – numer kolejnego stosu lub sztuki drewna. Numery są w bazie danych Lasów Państwowych, połączonej z mapą.

Natrafiłem na zakaz wstępu do lasu. Dlaczego?

Nie każdy fragment lasu jest dostępny dla turystów. Z zapisów ustawy o lasach wynika, że stale nie wolno wchodzić na obszary zagrożone erozją (najczęściej są to niebezpieczne dla ludzi osuwiska), na wszystkie uprawy leśne do 4 metrów wysokości, do ostoi zwierząt, na leśne powierzchnie doświadczalne i do drzewostanów nasiennych.

Zakazy są ustanawiane ze względu na dobro lasu bądź bezpieczeństwo ludzi. Taki charakter ma zakaz wstępu w miejscu, gdzie trwają prace leśne. To oczywiste, że nie należy go naruszać, gdy pracują maszyny i ścinane są drzewa. Znaki zakazujące wstępu ustawia się na drogach leśnych. Zakaz obowiązuje również wtedy, gdy na powierzchni nikt nie pracuje.

Zakaz wstępu może pojawić się także okresowo, wprowadzony przez nadleśniczego w związku z ogromnym zagrożeniem pożarowym, klęskami żywiołowymi (np. wiatrołomy czy okiść) oraz wykonywanymi zabiegami chemicznymi z zakresu ochrony lasu (stosowanymi wyjątkowo, gdy inne metody ochrony lasu nie przynoszą rezultatu). Takie zakazy są ustanowione w trosce o życie i zdrowie ludzi odwiedzających las i należy ich bezwzględnie przestrzegać.

Nieprzestrzeganie zakazu wstępu do lasu jest wykroczeniem, które - oprócz świadomego narażenia własnego życia i zdrowia - może być także ukarane mandatem. Tu znów warto rekomendować mBDL, który zawiera mapę zakazów wstępu do lasu.

Oczywiście ograniczenia dotyczą także obszarów chronionych, rezerwatów przyrody i parków narodowych. Tam poruszamy się po wyznaczonych szlakach.

Uwaga polowanie

Las służy rekreacji i wypoczynku, spełnia wiele rozmaitych funkcji społecznych, ale jest także jednocześnie obwodem łowieckim, gdzie mogą trwać polowania. Nie można żądać od myśliwych zaprzestania polowania, ale także myśliwi muszą tolerować i przewidzieć obecność ludzi w lesie.

W lesie polowania zbiorowe odbywają się między październikiem a styczniem, zwykle w weekendy i w ciągu dnia. Organizatorzy powinni je zgłaszać gminom. Te publikują informację o polowaniach na stronach internetowych najdalej pięć dni przed rozpoczęciem polowania. Przepisy nakazują również, by obszar, na którym odbędzie się polowanie zbiorowe oznakowywać tablicami.

Powyższe wymogi nie dotyczą polowań indywidualnych. Jednak regulamin polowań rygorystycznie określa zasady oddawania strzałów, polowania i zabezpiecza bezpieczeństwo ludzi. Myśliwi są dobrze wyszkoleni, świetnie znają teren i to zwykle oni dostosowują się do ruchu turystycznego w lesie.

Czy bać się dzikich zwierząt?

Choć bardzo małe, to bardzo niebezpieczne okazują się kleszcze. Samo ugryzienie nie jest dotkliwe, ale już konsekwencje chorób, które przenoszą mogą być niezwykle poważne. Istnieje szczepionka przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Przyjmują ją regularnie wszyscy leśnicy. Rekomendujemy jej przyjmowanie wszystkim miłośnikom wędrówek w terenie i grzybobrania. Tym bardziej, że obecnie kleszcze spotykamy nie tylko w lasach, a ze względu na panujące temperatury – przez większą część roku.

Nie ma szczepionki przeciw boreliozie. Jedyny sposób to unikać ugryzień kleszczy poprzez odpowiednie ubieranie się (jak najmniej odkrytych rąk i nóg), kontrolowanie odzieży i ciała po powrocie z lasu, stosowanie odstraszających pajęczaki i owady repelentów.

W polskich lasach coraz bardziej powszechne są duże drapieżniki: wilki i niedźwiedzie. Zwierzęta same z siebie nie bywają agresywne wobec ludzi. Niebezpieczne dla ludzi stają się w sytuacjach, kiedy same poczują się zagrożone. Takie ewidentne okoliczności to penetrowanie miejsc rozrodu (nor, gawr), rozdzielenie z młodymi, zablokowanie jedynej drogi ucieczki. Może do nich dojść przy naszej całkowitej nieświadomości. Dlatego dostrzegłszy drapieżniki, lepiej obserwować je z oddali, nie zbliżając się. To samo dotyczy dzików – mogą być niebezpieczne zaniepokojone, szczególnie z młodymi czy żmij, których jad może być dla człowieka śmiertelny.

Zawsze z dużą ostrożnością należy traktować zwierzęta, które nie wykazują lęku przed człowiekiem czy sprawiające wrażenie chorych. To mogą być objawy wścieklizny. Jej przypadki zdarzają się co prawda rzadko (szczepionki przeciwko wściekliźnie rozrzuca się z samolotów), jest to jednak bardzo groźna w skutkach choroba.

Gdzie spotkać leśnika?

Leśnika terenowego najłatwiej zastać w kancelarii (biurze) leśnictwa. Każdy leśniczy na tablicy informacyjnej przed leśniczówką oraz na drzwiach kancelarii podaje informację, kiedy przyjmuje interesantów. Zwykle są to godziny przedpołudniowe. Najlepiej umówić się wcześniej telefonicznie na spotkanie.

Warto pamiętać, że leśniczy, pomimo tego, że pełni służbę dbając o las i chroniąc go przed zagrożeniami, nie pracuje całą dobę ale w wyznaczonych godzinach.

Można też zadzwonić do Straży Leśnej, która patroluje teren całego nadleśnictwa. Numery telefonów znajdują się w zakładce kontakt.

Pamiętajmy! W przypadkach zagrożenia zdrowia i życia dzwonimy na numer 112.


Asset Publisher Asset Publisher

Zurück

Organizacja nadleśnictwa

Organizacja nadleśnictwa

Nadleśnictwo jest podstawową, samodzielną jednostką organizacyjną Lasów Państwowych działającą na podstawie ustawy o lasach. Podlega Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, która prowadzi nadzór i koordynuje działania na swoim terenie. Nadleśnictwa dzielą się na leśnictwa.

Nadleśniczy jednoosobowo kieruje nadleśnictwem, ponosi za nie odpowiedzialność i reprezentuje je na zewnątrz.

Zastępca nadleśniczego odpowiada za całokształt sfery produkcyjnej w nadleśnictwie, kieruje Działem Gospodarki Leśnej i pracą leśniczych. Organizuje praktyki zawodowe i staż absolwentów, oraz realizuje nałożone na Nadleśnictwo zadania obronne. Zastępuje Nadleśniczego w czasie Jego nieobecności. Odpowiada za procedury związane z zamówieniami publicznymi.

Dział Gospodarki Leśnej prowadzi całokształt spraw związanych z planowaniem, organizacją, koordynacją i nadzorem prac w zakresie: nasiennictwa, selekcji, szkółkarstwa, hodowli lasu, ochrony lasu, ochrony przeciwpożarowej, łowiectwa, użytkowania lasu oraz sprzedaży drewna i użytków ubocznych, BHP i ZFŚS oraz gromadzenia i sporządzania dokumentacji w zakresie certyfikacji FSC i PEFC. Dział ten prowadzi również sprawy związane ze stanem posiadania i ewidencją gruntów, gospodarką gruntami ekonomicznymi, udostępnianiem lasu oraz nadzorem nad lasami niestanowiącymi własności Skarbu Państwa – w zakresie powierzonym przez starostów oraz obowiązku wynikającego z Ustawy o Lasach.

Leśnictwa są podstawową jednostką terenową w nadleśnictwie, w której bezpośrednio prowadzona jest gospodarka leśna. Leśnictwem kieruje leśniczy.

Stanowisko do spraw kontroli zajmowane jest w nadleśnictwie przez inżyniera nadzoru. Inżynier nadzoru sprawuje kontrolę prawidłowości wykonania czynności gospodarczych w nadleśnictwie, w tym wydaje zalecenia w trybie ustalonym przez nadleśniczego. Ściśle współpracuje z zastępcą nadleśniczego, szczególnie w sprawach hodowli lasu, ochrony lasu i ppoż., planowania gospodarczego, koordynacji i realizacji zadań gospodarczych.

Główny księgowy wykonuje zadania i ponosi odpowiedzialność w zakresie księgowości, finansów, planowania finansowo-ekonomicznego, analiz, sprawozdawczości, a także organizuje i sprawuje kontrolę wewnętrzną, dokumentów finansowo-księgowych. Główny księgowy kieruje działem finansowo-księgowym.
Do zadań Działu Finansowo-Księgowego należy wykonywanie zadań w zakresie księgowości, finansów, planowania finansowo-ekonomicznego, analiz, sprawozdawczości, kontroli wewnętrznej dokumentów finansowo-księgowych.

Dział Administracyjno-Gospodarczy zajmuje się całokształtem spraw związanych z pełną obsługą administracyjną nadleśnictwa, administrowaniem nieruchomościami, sporządzeniem i realizacją planów budowy i zakupów środków trwałych oraz planem remontów w zakresie infrastruktury. Działem tym kieruje sekretarz.

Stanowisko do spraw pracowniczych podlega bezpośrednio nadleśniczemu. Pracownik prowadzi całokształt spraw kadrowych w nadleśnictwie oraz zapewnia prawidłowe funkcjonowanie sekretariatu nadleśnictwa.

Posterunek Straży Leśnej jest komórką organizacyjną przy nadleśnictwie, powołaną do zwalczania przestępstw i wykroczeń z zakresu szkodnictwa leśnego oraz wykonywaniem innych zadań związanych z ochroną mienia Skarbu Państwa, będącego w zarządzie Nadleśnictwa, kancelarii tajnej, ochrony informacji niejawnych oraz spraw obronnych. Posterunkiem kieruje Komendant, podległy bezpośrednio nadleśniczemu.

***
Leśnictwo Chorągiewka
Leśnictwo Chorągiewka położone jest w bezpośrednim sąsiedztwie Torunia, co powoduje, że jest częstym miejscem odpoczynku i rekreacji mieszkańców tego miasta. Mimo to na terenie właśnie tego leśnictwa stwierdzono pierwszy przypadek obecności wilka, po bardzo długim okresie jego niewystępowania, na obszarze Nadleśnictwa Cierpiszewo. Silnie pagórkowaty teren leśnictwa, wynikający z wydmowego pochodzenia, jest typowym przykładem krajobrazu Puszczy Bydgoskiej.
 

 

Leśnictwo Kąkol
Leśnictwo Kąkol obejmuje swoim zasięgiem największą część pożarzyska z 1992 roku. Teren ten jest intensywnie odwiedzany przez okolicznych mieszkańców oraz torunian w okresie grzybobrania. Dla upamiętnienia wielkiego pożaru z roku 1992 przy drodze do Gniewkowa w pobliżu siedziby nadleśnictwa ustawiono kamień mający świadczyć o ogromie powstałych zniszczeń i pracy włożonej przez leśników w ich usunięcie. Siedziba leśnictwa znajduje się w budynku Nadleśnictwa.


Leśnictwo Niedźwiadki
Leśnictwo Niedźwiadki obejmuje swoim zasięgiem zarówno teren pożarzyska z 1992r. jak i lasu ocalałego z pożaru. W porównaniu z pozostałymi leśnictwami, Niedźwiadki są leśnictwem o największej lesistości – brak na jego terenie osadnictwa, poza leśnym. Być może ten fakt zdecydował, że właśnie tutaj upolowano ostatniego wilka, którego przez długi czas nie spotykano na tym terenie. Aktualnie wszystko wskazuje, że stanie się on stałym składnikiem tutejszej fauny.
 
 

Leśnictwo Nieszawka
Leśnictwo Nieszawka jest siedliskowo bardzo urozmaiconym leśnictwem. Północno-wschodnia granicę leśnictwa stanowi piękna o każdej porze roku skarpa Dybowska zamykająca dolinę Wisły. Tuż przy skraju skarpy znajduje się dostrzegalnia przeciwpożarowa w formie, co rzadko spotykane, murowanej z cegieł wieży ppoż.
Ze względu na urozmaicenie siedlisk i rzeźby terenu jest miejscem występowania wielu rzadkich i chronionych roślin.

 

 

Leśnictwo Zielona
Swoista perełką leśnictwa Zielona jest Struga Zielona, płynąca malowniczą doliną jest jedynym , oprócz Wisły, naturalnym ciekiem wodnym i stanowi cenne źródło wody dla bytujących tu zwierząt.
 

 

 

Leśnictwo Chojnaty
W leśnictwie Chojnaty znajduje się miejsce znane przez wielu mieszkańców okolicznychwsi, a nawet dalej położonych miast, które utrwaliło się jako punkt orientacyjny i miejsce spotkań – jest to skrzyżowanie dróg przy „Krzywym Dębie", wspaniałym pomnikowym dębie o wieku przekraczającym 250 lat, z charakterystycznie wygiętym pniem. Chojnaty to leśnictwo bardzo zróżnicowane przyrodniczo jak na warunki Puszczy Bydgoskiej, ciekawe i warte odwiedzenia. Oprócz kilku pomnikowych dębów można tu spotkać, na krótkim odcinku wzdłuż drogi dojazdowej do leśniczówki, większość rodzimych gatunków drzew. Aby dostrzec całe to bogactwo czasami warto zostawić samochód i wybrać się na pieszą wędrówkę. Leśnictwo Chojnaty to także „jagodowe zagłębie" Nadleśnictwa Cierpiszewo.

Leśnictwo Grodzyna
Teren leśnictwa Grodzyna posiada wiele cech charakterystycznych dla pozostałych leśnictw. Są to m.in. silnie pofałdowany teren zachodniej części leśnictwa, bogactwo flory i piękno krajobrazu skarpy doliny Wisły, zwarty kompleks leśny podzielony tylko drogami leśnymi. Dogodny dojazd, w tym także linią kolejową do stacji Przyłubie, umożliwia turystykę wypoczynkową oraz grzybobranie, szczególnie mieszkańcom Bydgoszczy.

 

Leśnictwo Jarki
Znaczna część leśnictwa Jarki znajduje się na opuszczonych po II wojnie światowej terenach osadnictwa niemieckiego, zamieszkanych wówczas przez dobrze zorganizowaną społeczność, o rozwiniętej infrastrukturze. W wielu miejscach napotkamy pozostałości po ówczesnych osadach, małych wiejskich cmentarzach, drogach do nich wiodących. Gęsta sieć dróg i ścieżek może utrudniać poruszanie się turystom, ze względu na możliwość zabłądzenia, jednak jest to teren wart odwiedzenia dla licznych pamiątek historii. W leśnictwie Jarki uważny turysta może zaobserwować bielika, który ma tutaj jedyne w nadleśnictwie gniazdo.
 

Leśnictwo Osiek
W Nadleśnictwie Cierpiszewo jest także leśnictwo całkiem odmienne od charakterystycznych borów sosnowych Puszczy Bydgoskiej. Leśnictwo Osiek, dzięki większej żyzności gleb i wyższemu niż w innych leśnictwach poziomowi wód gruntowych, pokryte jest w większości borami ze znaczna domieszką gatunków liściastych występujących nie tylko w podszycie, lecz także tworzących górne piętro lasu. W leśnictwie Osiek znajduje się szkółka leśna, która zaspokaja potrzeby na sadzonki, wynikające z rozmiaru wykonywanych odnowień i zalesień, w całym nadleśnictwie. Szkółka prowadzi również produkcję wysokiej jakości materiału sadzeniowego na sprzedaż dla odbiorców indywidualnych. W szerokiej gamie gatunków oferowanych do sprzedaży można znaleźć różne rzadkie gatunki drzew i krzewów.